Synergia. Współpraca. Nauka.
Uniwersytet Medyczny w Lublinie odznacza się jako lider w realizacji zmian na wielu płaszczyznach: lokalnej, krajowej i międzynarodowej. Jego rola w prowadzeniu badań naukowych jest szczególnie istotna, a wykorzystanie rozwiązań informatycznych i sztucznej inteligencji stawia go w czołówce instytucji edukacyjnych na świecie.
Instytucja ta jest szeroko rozpoznawalna zarówno w kraju, jak i za granicą, co potwierdza jej znaczący wkład w rozwój nauki medycznej. Specjalizując się w nowoczesnych technologiach i sztucznej inteligencji, Uniwersytet Medyczny w Lublinie nie tylko opracowuje nowatorskie modele badań naukowych, ale również aktywnie je wdraża.
Prace badawcze prowadzone na Uniwersytecie Medycznym w Lublinie skupiają się na obszarze medycyny, gdzie innowacyjne podejście do problemów jest wspierane przez zaawansowane technologie. Wykorzystanie sztucznej inteligencji pozwala na efektywne analizowanie danych, co z kolei przekłada się na rozwój nowych metod diagnostycznych, terapeutycznych i profilaktycznych.
Jednak rola Uniwersytetu Medycznego w Lublinie nie ogranicza się jedynie do prowadzenia badań naukowych. To instytucja, która aktywnie angażuje się na rzecz społeczeństwa. Działa na rzecz poprawy zdrowia publicznego, propaguje wiedzę medyczną i współpracuje z lokalnymi społecznościami. Uniwersytet ten nie tylko kształci przyszłych specjalistów, ale także stanowi ważne ogniwo w budowaniu zdrowszego i lepiej poinformowanego społeczeństwa.
Program realizowany był przez Uniwersytet Medyczny w Lublinie od września 2021 do maja 2022 w szkołach podstawowych na terenie Lubelszczyzny.
Wykwalifikowany personel pielęgniarski przebadał 1048 dzieci w wieku 7-9 lat przy pomocy ręcznego autorefraktometru i tablic Snellena.
U 418 dzieci stwierdzono zaburzenia widzenia lub wady refrakcji, które wymagały pełnego badana okulistycznego. W Katedrze i Klinice Okulistyki Ogólnej wykonano pełne badanie okulistyczne u 109 dzieci. Ankietowani rodzice zwrócili uwagę, że zaburzenia widzenia są częstsze w starszych grupach wiekowych dzieci.
Wyniki
Pomimo trwającej pandemii COVID – 19 bezpiecznie przeprowadzono badania u zakładanej liczby dzieci w klasach 1-3, w szkołach wiejskich i miejskich. Dobór grupy badawczej wynikał z faktu, że w trakcie pilotażu uczniowie klas starszych mieli naukę zdalną. Akcja miała pozytywny odzew społeczny, a rodzice chętnie deklarowali udział dzieci w badaniu.
Dzięki badaniu pilotażowemu stwierdzono, czy i jak nauka zdalna wpłynęła na zwiększenie ilości wad wzroku w badanej grupie dzieci oraz porównano te dane z sytuacją w innych krajach.
W badanej grupie dominowała nadwzroczność, której częstotliwość malała wraz z wiekiem. Krótkowzroczność występowała najrzadziej z wad wzroku, jednak jej częstotliwość wzrastała wraz z wiekiem. W trakcie pilotażu u 53 dzieci dobrano okulary.
Ankietowani przez nas rodzice zwrócili uwagę, że zaburzenia widzenia są częstsze w starszych grupach wiekowych dzieci.
Podkreślono fakt dużej zgodności wyników badań wad wzroku przeprowadzonych w szkołach (ręczne autorefraktometry Welch Allyn, personel pielęgniarski, bez rozszerzania źrenic kroplami) z badaniami wykonanymi w warunkach klinicznych (stacjonarne autorefraktometry, lekarze okuliści, po rozszerzeniu źrenic kroplami). To uzasadnia słuszność badań przesiewowych w szkołach, na szerszą skalę.
Swoją przydatność wykazała aplikacja komputerowa opracowana na potrzeby programu, która automatycznie generuje raport z badania i określa potrzebę (lub jej brak) pilnego, pełnego badania okulistycznego. Aplikacja ta może być z powodzeniem zastosowana w przyszłości.
Akcja miała także charakter edukacyjny. Projekt zwrócił uwagę na problem zaburzeń widzenia u dzieci, które często nie informują o osłabionej ostrości wzroku czy innych zaburzeniach widzenia. Wsparciem były wykłady prowadzone przez specjalistów okulistów (m.in. o higienie wzroku, objawach zaburzeń widzenia u dzieci i profilaktyce wad wzroku) przeznaczone dla nauczycieli, rodziców i opiekunów.
W przyszłości, zastosowanie systemów sztucznej inteligencji może dodatkowo usprawnić badania oraz prognozować występowanie niektórych schorzeń u dzieci. W związku z tym, że zauważono trend wzrostowy w zakresie krótkowzroczności, występujący wraz z wiekiem (podobnie jak w innych krajach rozwiniętych), konieczne jest rozszerzenie badania na uczniów klas 4-8 oraz szkół ponadpodstawowych, którzy nie byli do tej pory badani.
Więcej o projekcie:
Pilotażowy program profilaktyki krótkowzroczności u dzieci z klas 1 – 3 z terenu województwa lubelskiego sfinansowany został ze środków budżetu państwa – Ministra Zdrowia.
Projekt był realizowany od 01.09.2022 r. do 31.12.2023 r. w partnerstwie z Instytutem Łączności – Państwowym Instytutem Badawczym.
Aby zbadać zachorowalność na retinopatię cukrzycową i cukrzycowy obrzęk i opracować optymalny model telemedyczny w okulistyce w zakresie wykrywalności ww. chorób oczu wśród dorosłych mieszkańców Lubelszczyzny przeprowadzono badania przesiewowe,
na podstawie których dokonano analizy okulistycznej oraz skierowano osoby na badania pogłębione w szpitalu.
Projekt od strony medycznej realizował Uniwersytet Medyczny w Lublinie, zaś od strony badań– Instytut Łączności– Państwowy Instytut Badawczy.
Przebadano łącznie 6224 osoby w wieku od 18 do 80 roku życia, w tym 350 osób z cukrzycą typu 1, 3605 osób z cukrzycą typu 2 (łącznie 3955 chorych na cukrzycę) oraz 2163 osób ze stanem przedcukrzycowym. Najliczniejszą grupą przebadanych pacjentów ogółem stanowiły osoby z przedziału 61-70 lat (ok. 39% pacjentów ogółem).
Badania były realizowane „blisko” pacjentów, tj. w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej, których byli pacjentami. Placówki POZ otrzymywały dostęp do aplikacji internetowej do obsługi organizacji badań. Łącznie od początku realizacji projektu
do współpracy pozyskano 93 podmioty prowadzące POZ.
Realizacja projektu pozwoliła opracować algorytm sztucznej inteligencji, która przyspieszy proces diagnozowania retinopatii i cukrzycowego obrzęku plamki (DME) przez lekarzy. Opracowanie algorytmu tego typu było całkowitą nowością w Polsce.
Najistotniejsze wnioski:
Strona internetowa projektu:
23 lutego 2024 roku w Lubelskim Centrum Konferencyjnym przy ul. Artura Grottgera 2 w Lublinie odbyła się konferencja otwierająca projekt
Serdecznie zapraszamy do udziału w konferencji: Lubelska Unia Cyfrowa – Wykorzystanie rozwiązań cyfrowych i sztucznej inteligencji w medycynie – projekt
17.07.2023 odbyła się konferencja prasowa inaugurująca projekt „Lubelska Unia Cyfrowa – Wykorzystanie rozwiązań cyfrowych i sztucznej inteligencji w medycynie – projekt badawczy”.
